woensdag 16 april 2025

Voorbij de Tijdgeest met BALLUSTRADA

Wat ligt er voorbij de Tijdgeest? Een nieuwe Tijdgeest zal men zeggen, maar zo simpel is het niet. C.G. Jung schreef ergens dat ruimte en tijd uit niets bestaan; hij schreef ook dingen die hiermee weer in tegenspraak zijn, maar hij was met zijn genoemde observatie niet de eerste en zeker niet de laatste, getuige het recente inzicht van fysici dat ruimte en tijd niet ‘fundamenteel’ zijn. Paul van Leeuwenkamp demonstreert dit door een half jaar na ons Tijdgeestnummer in dit nummer zonder blikken of blozen zijn eigen kijk op het fenomeen te presenteren.

Een andere afbakening van de tijd: waarschijnlijk is het de meeste abonnees ontgaan dat we opstomen naar de veertigste jaargang. Een vervolg van dit kaliber zit er niet in, maar natuurlijk wel een bijzondere feestelijke uitgave in het jaar 2026, inclusief een foto van een voltallige, geridderde redactie.

Rogier de Jong verzorgt in dit nummer de tweede aflevering van de nieuwe poëzierubriek De Reeks. Verder komen aan bod de dichters Tijs van Bragt (met een illustratie van Jan Verschoore), Johan Clarysse, Jabik Veenbaas, Odile Schmidt, André van der Veeke, Astrid Arns en Kees Hermis. In de vaste rubriek Taal Ver Taal vraagt Willem M. Roggeman aandacht voor de Amerikaanse dichter Denise Levertov.

Ko de Jonge introduceert de Arnhemse kunstenaar Albert van der Weide. Met zijn slogan ALLE MACHT AAN DE KUNST bestookt hij de wereld steeds met nieuwe initiatieven.

Proza komt postuum van Gert P. Kuipers. En verder van de oude bekenden Frank Roger, Pieter Drift, Dianne Hoogstrate en Peter Urbanus, en van 'nieuweling' Marcel Rijken. Johan Everaers neemt de lezers mee in een verhaal van Nevers naar Nemours met aandacht voor Marguerite Duras, die het script schreef voor de klassieker Hiroshima mon amour. Die film uit 1959 is dezer dagen weer in de Nederlandse bioscopen te zien. 

Jan J.B. Kuipers doet in De Juiste Verkeerde Verbanden een poging om met behulp van Zwitserse horlogemakers de chaos toch in een tijdskader te dwingen. En Minor? Die duikt, wakker als altijd, in de zielenroerselen van een prozaschijver.


*

Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers, Ko de Jonge.
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)


Contact: avdveeke@zeelandnet.nl

maandag 24 februari 2025

Even was MINOR ten einde raad

Tientallen jaren een column schrijven voor Ballustrada, dat is MINOR niet in de koude kleren gaan zitten. En dan kreeg hij ook nog te maken met de zwenkende, de kantelende, de uit de bocht gevlogen TIJDGEEST ...

"Als ik in de spiegel van de badkamer kijk, zie ik het gezicht van een witte, oude man. Fout dus. In een reflex wil ik op mijn knieën zakken vanwege het alom aanwezige witte, institutionele racisme, maar mijn benen zijn te stram. Als ik me na mijn ochtenddoop aankleed, slaat de schrik me opnieuw om het hart. Het uitgekozen overhemd is niet duurzaam, dat hebben de motten bewezen, en bovendien is het door kinderarbeid tot stand gekomen. Uit solidariteit met de slachtoffertjes uit Pakistan kies ik een ander overhemd uit. Vervolgens maak ik mijn ontbijt klaar. Rookvlees mag niet ontbreken, maar wil ik nog als vleeseter te boek staan in het Vegan Tijdperk? Ik snijd een avocado in stukken en schenk een glas melk in. Wakker Dier tikt me op de vingers: deze melk is gestolen van een pruilend kalf. Ten einde raad kies ik voor Nespresso, maar is dat bedrijf niet gerelateerd aan door Israël bezette gebieden? Ik houd een glas onder de kraan, maar niet te lang, want drinkwater dreigt schaars te worden."

Meer lezen over de prangende TIJDGEEST en al wat daar mee samenhangt of juist niet? Geen nood, het themanummer is nog verkrijgbaar.


***

Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers, Ko de Jonge.
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)


Contact: avdveeke@zeelandnet.nl

vrijdag 6 december 2024

In de geest van de Tijdgeest

De redactie van BALLUSTRADA wenst alle abonnees, lezers, gezworen kameraden en verwoede tegenstanders plezierige feestdagen en een voorspoedig 2024!


***  Lees ook het jongste themanummer over de TIJDGEEST  ***


(ontw. Ko de Jonge)

***


Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers, Ko de Jonge.
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)


Contact: avdveeke@zeelandnet.nl

dinsdag 26 november 2024

De Tijdgeest en de leporello

Het project van Ko de Jonge en Toon Joosen in het jongste nummer van BALLUSTRADA, dat is gewijd aan de TIJDGEEST, heeft in de komende maand december een pendant bij de Roofprintpers in Middelburg.





Zie verder: www.deroofprintpers.nl/tentoonstellingen.html



Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers, Ko de Jonge.
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)


Contact: avdveeke@zeelandnet.nl



zaterdag 26 oktober 2024

BALLUSTRADA buigt zich over de TIJDGEEST

De dubbele najaarsuitgave van BALLUSTRADA is uit! Een speciale uitgave deze keer. De harde kern van dit nummer heeft namelijk als thema ‘tijdgeest’. Overigens niet uitsluitend over de geest van onze tijd. 

Pieter Ippel neemt het voortouw. Hij introduceert de Duitse filosoof Herder, omdat hij de term tijdgeest gemunt heeft. Tegelijkertijd waardeert hij hem als een van de eerste pioniers van een humanistische filosofie ten aanzien van mens en maatschappij, waar ook ter wereld. Dichter Kees Klok vergelijkt vervolgens, deze keer als historicus, de verschillende tijdgeesten van de vaak verkeerd beoordeelde 18de eeuw. Hij bestrijdt het cliché dat de eeuw een gezapig intermezzo was tussen twee meer enerverende perioden. In eigen land was er immers zelfs sprake van een revolutionaire situatie die leidde tot een opstand van de Patriotten tegen de heersende klasse van regenten. 

Remko van Broekhoven pleit in zijn zeer persoonlijke bijdrage voor een afstand nemen van de heersende tijdgeest(en). Oneigentijdsheid is een begrip dat Friedrich Nietzsche in verschillende publicaties gehanteerd en uitgewerkt heeft.

Hans van Willigenburg fileert in op zichzelf staande fragmenten een rijtje gebeurtenissen, aannames die te maken hebben met de woke-epidemie. En stelt min of meer los daarvan vast dat Maarten van Rossem tot een persiflage van een intellectueel is verworden. 

Ook columnist Minor doet een aanval op de woke-cultuur, maar op andere wijze. André van der Veeke vertelt over zijn ervaringen met zijn vaders Arbeitsgeschichte in Duitsland. En daarmee samenhangend richt hij een kritische blik op het vorig jaar onthulde Razzia-monument van beeldend kunstenaar Anne Wenzel. 

Jan J.B. Kuipers brengt in aflevering 30 van 'De juiste verkeerde verbanden' de zelfhaat in beeld van het postchristelijke Westen.

(Tekst vervolgt onder de afbeelding.)


Wim Hofman transformeert een oud verhaal met Chinese wortels naar deze tijd. En laat een vrouw zichzelf en de wereld overwinnen, los van welke tijdgeest dan ook. Johan Everaers vindt dat de tijdgeest zich wel eens wat meer mag bemoeien met het beletselteken. Theo Raats beschrijft de ondergang van de euforie en Jos Rouw laat een nostalgische veerboot opdoemen in een fragmentje uit zijn eerste roman. 

Paul van der Velde herinnert zich een opstandig, of liever gezegd baldadig verleden in de jaren zeventig. Ko de Jonge schrijft over zijn contacten met Josephine-Marie Rauer. Zij werkt aan haar masterscriptie over een mail-art tentoonstelling in 1978 in Oost-Duitsland, waar De Jonge ook aan deelnam. Hoe verliep de artistieke communicatie tussen de deelnemers uit het Westen en het Oostblok, is haar centrale vraag.

Poëzie die de tijdgeest schampt, komt van Kees Engelhart, Will van Broekhoven, Job Degenaar, Kees Hermis. Er is bovendien sprake van een nieuwe rubriek met de naam DE REEKS, waarin een dichter een samenhangende reeks gedichten met een korte inleiding introduceert. Marc Tritsmans is de eerste deelnemer met Een enkele reis. Verder zijn er poëtische bijdragen van Hendrik Carette, Elise Vos, Jabik Veenbaas, Renaat Ramon. En met de tijd of tijdgeest samenhangend proza van Dianne Hoogstrate, Guido Eekhaut en Helge Bonset.


***

Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers, Ko de Jonge.
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)


Contact: avdveeke@zeelandnet.nl

(Tekst vervolgt onder afbeelding.)



maandag 21 oktober 2024

Bulthuis in zijn eigen Bult Boek

Begin deze maand verscheen bij Milinda Uitgevers Het Bult Boek, een uitgave ter herinnering aan schrijver, dichter, vertaler, journalist, orakel, raconteur, orateur en spil in de Rotterdamse literaire wereld, Peter Bulthuis. 

Peter woonde tot zijn twaalfde jaar in Zierikzee, verhuisde na de Ramp van 1953 naar Middelburg toen zijn vader, kunstenaar en docent Piet Bulthuis, zijn baan aan het Lyceum in Zierikzee inruilde voor een docentschap in Middelburg. 

(Tekst vervolgt onder afbeelding.)



In zijn woonplaats Rotterdam werd hij later een bekende inwoner. Hij overleed twee jaar geleden. In samenwerking met Rien Vroegindeweij stelde zijn dochter Caroline Dijk een 183 pagina’s omvattend boek samen. Het bevat bijdragen van en over auteurs als Rien Vroegindeweij, Jules Deelder, Hans Sleutelaar, Riekus Waskowsky, Cor Vaandrager, Frans Vogel en natuurlijk verhalen van en over Peter zelf. 

Van Ballustrada-redactielid Johan Everaers is een artikel opgenomen over 'Thirteen Ways of Looking  at a Blackbird', het gedicht van Wallace Stevens waarover Johan ook in Ballustrada publiceerde en dat eerder door Peter Bulthuis was vertaald in het Nederlands. 

Kort na zijn overlijden werden in Ballustrada twee gedichten van hem opgenomen in de rubriek Laaglandse Poëzie. Het Bult Boek kreeg als ondertitel Een Monumentje voor een markant en mieters ventje. Het is verkrijgbaar in de boekhandel à  € 20,00. 

ISBN 978-94-91835-47-6 

www.studiokers.nl


**

Deze week verschijnt het nieuwe themanummer TIJDGEEST van BALLUSTRADA!

***

Foto Ko de Jonge
Ko de Jonge (red. Ballustrada): 

"Peter Bulthuis was op 6 februari 1976 op het Damplein in Middelburg. 

Een dag eerder had Marinus Boezem de eerste steen bij zijn idee 'Podio del Mondo per l’Arte'  geplaatst. De voormalige Graanbeurs werd daarmee een bijzonder kunstproject. 

Samen met Peter van Beveren en Woody van Amen gaven zij er de eerste (illegale) performance. 

Ze draaiden het leven/de wereld om. Zie de jassen en de wandelstokken.

De actie was onverwacht en verrassend. Zelfs Marinus Boezem moest het uit de krant vernemen."

***

Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers, Ko de Jonge.
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)


Contact: avdveeke@zeelandnet.nl

maandag 7 oktober 2024

Fantastische ontmoetingen met Van Leeuwenkamp

Paul van Leeuwenkamp, dichter, vaste medewerker van BALLUSTRADA én specialist op het gebied van de Nederlandstalige fantastische literatuur, heeft een overzicht uitgebracht van decennia bezig zijn met en schrijven over fantastiek. Onlangs verscheen zijn essaybundel Fantastische Ontmoetingen


Hierin geeft Paul een uitgebreid overzicht van de sciencefiction en fantasy in het Nederlandse taalgebied, maar ook van 'algemene' literatuur met kenmerken van het fantaisisme. Het boek behandelt de (sub)genres en hun geschiedenis in de lage landen eerst in het algemeen, om daarna dieper in te gaan op individuele auteurs. 


Sommigen zijn bijna vergeten (Gust van Brussel, Bob van Laerhoven, Maurits Dekker), sommigen nog volop actief binnen de genres (Jaap Boekestein, Guido Eekhaut) en andere meer bekend uit de literatuur (Harry Mulisch, Auke Hulst). 

Ook BALLUSTRADA komt regelmatig voorbij in dit dikke boek, als literair tijdschrift waarin essays over deze literatuurvormen door Van Leeuwenkamp zelf en 'algemeen literaire' of slipstreamverhalen van fantastische auteurs worden gepubliceerd. Ook is een hoofdstuk gewijd aan een interview met BALLUSTRADA-redacteur en schrijver Jan J.B. Kuipers.

"Een fascinerend inzicht in de wortels van de genres in Nederland en Vlaanderen en een portret van markante persoonlijkheden – waarbij bovendien inzicht ontstaat in de kruisbestuiving tussen de literatuur en de fantastiek. Tussendoor leren we ook veel over de schrijver Paul van Leeuwenkamp." Aldus uitgeverij Quasis, bij wie ook bestel- en andere gegevens te vernemen zijn.

**

Zeer binnenkort: het nieuwe themanummer TIJDGEEST van BALLUSTRADA!

***

Neem nu een abonnement of bestel het nieuwe nummer!




Los dubbelnummer € 12,50 | Abonnement € 20,00, 4 nummers inclusief porto
Bankrekening NL35 ABNA 049 92 02 864 t.n.v. Stichting Zeeuws Licht


Redactie: André van der Veeke, Jan J.B. Kuipers, Johan Everaers
Vaste medewerkers: Kees Klok, Paul van Leeuwenkamp, Thom Schrijer, Jos Rouw (webzaken)

Vormgeving: Ko de Jonge

Contact: avdveeke@zeelandnet.nl